AI กับเด็กยุคใหม่ – โอกาสและความท้าทายที่ควรรู้
Student blog — 27/08/2025

AI หรือปัญญาประดิษฐ์ คือเทคโนโลยีที่ถูกออกแบบให้สามารถคิด วิเคราะห์ และตัดสินใจได้คล้ายกับมนุษย์ ปัจจุบัน AI ถูกนำมาใช้ในชีวิตประจำวันของเด็กอย่างหลากหลาย เช่น ของเล่นอัจฉริยะ เกมออนไลน์ โปรแกรมช่วยเรียนรู้ และแอปพลิเคชันต่าง ๆ ที่ช่วยเสริมสร้างทักษะและความรู้ อาจไล่เรียงการใช้ประโยชน์จาก AI ที่ส่งเสริมเด็ก ๆ ได้ดังนี้
- การเรียนรู้แบบเฉพาะบุคคล – AI สามารถวิเคราะห์และปรับเนื้อหาให้เหมาะสมกับความสามารถและความสนใจของเด็กแต่ละคน ทำให้การเรียนรู้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
- พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์และสร้างสรรค์ – เด็กสามารถใช้ AI ในการค้นคว้าข้อมูล สร้างผลงานศิลปะ หรือทดลองแก้ปัญหาในรูปแบบต่างๆ ได้อย่างอิสระ
- อำนวยความสะดวกในการสื่อสารและค้นหาข้อมูล – AI ช่วยแปลภาษา ตรวจสอบไวยากรณ์ และแนะนำเนื้อหาที่เหมาะสมกับวัย ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต
- สนับสนุนการพัฒนาทักษะดิจิทัล การใช้ AI ในชีวิตประจำวันช่วยให้เด็กคุ้นเคยกับเทคโนโลยีและเตรียมพร้อมสำหรับความท้าทายในอนาคต
- การเข้าถึงการศึกษา – AI ช่วยให้เด็กที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกล หรือเด็กที่มีความต้องการพิเศษ สามารถเข้าถึงการศึกษาที่มีคุณภาพได้ง่ายขึ้น
เหรียญย่อมมีสองด้าน ประโยชน์อาจมาพร้อมความเสี่ยง จึงมีข้อควรระวังหรือความท้าทายที่ต้องเผชิญในการใช้งาน AI อาทิเช่น
- ความเป็นส่วนตัวและข้อมูลส่วนบุคคล – เด็กและครอบครัวมีรอยเท้าดิจิทัล (digital footprint) จากการใช้ AI ซึ่งอาจถูกนำไปใช้ในทางที่ไม่เหมาะสมหากขาดการควบคุม
- การกลั่นแกล้งและการหลอกลวงออนไลน์ – AI สามารถถูกนำไปใช้สร้างภาพหรือเสียงปลอม (deepfake, voice cloning) เพื่อกลั่นแกล้ง ข่มขู่ หรือหลอกลวงเด็กให้เปิดเผยข้อมูลส่วนตัวหรือแสวงหาผลประโยชน์
- เนื้อหาที่ไม่เหมาะสมและอคติ – หากไม่ได้รับการตรวจสอบอย่างรอบคอบ AI อาจนำเสนอข้อมูลที่มีอคติหรือเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมกับเด็ก
- ขาดกฎหมายควบคุมที่ทันสมัย – การพัฒนา AI รวดเร็วกว่ากฎหมายและมาตรการคุ้มครองเด็กในหลายประเทศ ทำให้เกิดช่องโหว่ในการปกป้องเด็กจากความเสี่ยง
- การขาดปฏิสัมพันธ์ทางสังคม – การใช้ AI มากเกินไปอาจทำให้เด็กขาดโอกาสในการปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการพัฒนาทักษะทางสังคมและอารมณ์
- ความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา – ยิ่ง AI ถูกพัฒนารวดเร็วเพียงใด ช่องว่างระหว่างเด็กที่เข้าถึงเทคโนโลยีและเด็กที่ขาดโอกาสอาจยิ่งขยายใหญ่ขึ้น ทำให้เด็กจำนวนหนึ่งยิ่งเสียเปรียบในการเรียนรู้และพัฒนาตนเอง
แนวทางการใช้ AI อย่างปลอดภัยสำหรับเด็กและครอบครัว
- พูดคุยและสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับ AI กับเด็กอย่างสม่ำเสมอ
- กำหนดกติกาและขอบเขตการใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมกับวัย
- ตรวจสอบแหล่งข้อมูลและเนื้อหาที่เด็กเข้าถึง
- ส่งเสริมการใช้ AI เพื่อการเรียนรู้และสร้างสรรค์ มากกว่าการพึ่งพาเพื่อผลลัพธ์
- บ้าน โรงเรียน ชุมชน และผู้เชี่ยวชาญต้องร่วมมือกันในการกำหนดแนวทางปกป้องเด็ก
การทำความเข้าใจถึงผลกระทบของ AI ทั้งในด้านบวกและด้านลบ จะช่วยให้สามารถนำเทคโนโลยีมาใช้ได้อย่างเกิดประโยชน์สูงสุด เพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายที่คาดไม่ถึงในอนาคต
อ้างอิง : How Will Artificial Intelligence (AI) Affect Children? – HealthyChildren.org
ผู้เขียน : อาจารย์ ดร. อาบทิพย์ สุวลักษณ์
📱สนใจสมัครเรียนหรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อ:
– คณะการศึกษาปฐมวัย มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
– โทร: 02-6976664-5
– เว็บไซต์: https://ece.utcc.ac.th
– Facebook: https://www.facebook.com/EarlyChildhoodUTCC
– Instagram: ece.utcc
– TikTok: ece.utcc
#อยากเป็นครู #ศึกษาศาสตร์ #ม.เอกชน #ครูปฐมวัย #ครูอนุบาล #เรียนต่อปริญญาตรี #UTCC #การศึกษาไทย
แชร์บทความนี้